سبدگردانی چیست و مناسب چه افرادی است؟
سبدگردانی چیست و مناسب چه افرادی است؟
سبدگردانی بهترین گزینه برای افرادی است که از دانش و تجربه لازم برای سرمایهگذاری در بازار‌های بورس برخوردار نیستند. پیشتر در مقاله «صندوق سرمایهگذاری چیست و انواع آن کدام است؟» به توضیح انواع صندوق‌های سرمایهگذاری پرداختیم. در این مطلب از کاریزما با سبدگردانی بورس آشنا می‌شویم و به این سوالات پاسخ خواهیم داد که سبدگردانی چیست؟ مزایای سبدگردانی چیست؟ محدودیت‌های سـبدگردانی چه هستند؟ حداقل سرمایه لازم برای سبدگردانی چقدر است؟ و شرایط آن اعم از کارمزد و دیگر شرایط سبدگردانی چه هستد؟
سبدگردانی چیست؟
سبدگردانی یکی از مفاهیم جالب در بازار سرمایه است. به زبان ساده می‌توان سـبدگردانی را این‌گونه تعریف کرد:
«سپردن سرمایه به فردی به نام سبدگردان که او مسئولیت مدیریت سهام سرمایه گذار را بر عهده می‌گیرد و با استفاده از دانش و تجربه‌اش سهام و اوراق بهادار گوناگون را خرید و فروش می‌کند.»
البته نام دیگر سـبدگردانی «مدیریت پرتفوی» است. سبدگردان‌ها افرادی با تجربه و کارشناس حرفه‌ای بازار بورس هستند که براساس ویژگی‌های سرمایه‌گذار مانند سطح ریسک‌پذیری و میزان سرمایه، سبدی مناسب او تشکیل می‌دهند و مرتب آن را مدیریت می‌کنند.
هدف نهایی سبدگردان بیشینه‌سازی بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری‌ها با در نظر داشتـن حد معقولی از ریسک است. سـبدگردانی یا مدیریت سبد سرمایه به توانایی مقایسه کردن نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدید‌ها در سراسر طیف سرمایهگذاری بستگی دارد.
سبدگردانی چگونه فعالیت می‌کند؟
سبدگردان در ازای ارائه خدمات، کارمزد دریافت می‌کند. پرداخت دستمزد و کارمزد سبدگردان صرفاً بر اساس صورت‌حساب صادره انجام میشود. رابطه بین سبدگردان و مشتری رابطه بین وکیل و موکل است. سبدگردان می‌تواند به وکالت از مشتری خود در مجامع عمومی شرکت‌ها حضور داشته باشد و رای خود را اعلام کند. سود سهام، سود سایر اوراق بهادار، دریافت سهام جایزه، دریافت حق تقدم خرید سهام و شرکت در افزایش سرمایه را به نیابت از مشتری خود انجام دهد.
سبدگردان می‌تواند هرنوع دارایی را برای مشتری سـبدگردانی کند و این نوع دارایی‌ها فقط شامل سهام نیستند و می‌توانند شامل انواع اوراق بهادار حتی آن‌هایی که در بازار‌هایی مانند بورس یا بازار‌های مشابه به فروش نمی‌رسند هم باشند.
این مقاله را حتما بخوانید: سبدگردانی یا صندوق سرمایه گذاری، کدام بهتر است؟
مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزایای سبدگردانی
مسلما هر روش و ابزاری در بازار سرمایه دارای مزایا و معایبی است و سرمایه‌گذاران باتوجه به اهداف سرمایهگذاری و انتظارات سودآوری خود با در نظر گرفتـن میزان ریسک‌پذیری اقدام به انتخاب هر کدام از این روش‌ها یا ابزارها می‌نمایند. سـبدگردانی نیز از این قاعده مستثنی نیست و دارای خصوصیات و ویژگی‌هایی است. به طور کلی سـبدگردانی دارای مزایای زیر است:
عدم نیاز به تصمیم‌گیری در استراتژی سرمایهگذاری
این مزیت مخصوص کسانی است که دانش کافی برای سرمایهگذاری ندارند و از طرف دیگر می‌خواهند از سود بازار سهام عقب نمانند. این گروه می‌توانند سرمایه‌شان را در اختیار سبدگردان قرار دهند تا او بهترین سرمایهگذاری را انجام دهد. البته صندوق‌های سرمایهگذاری هم این مزیت را دارند، اما روش‌شان فرق می‌کند.
سرمایهگذاری بدون دغدغه و بی‌نیاز از صرف وقت برای معاملات
سرمایهگذاری در بازار سهام نیازمند رصد لحظه‌ای است تا در صورت نیاز، خرید و فروش انجام شود و میزان سود به حداکثر و میزان زیان به حداقل ممکن برسد. اما همه نمی‌توانند به مقدار لازم وقت بگذارند، پس سپردن کار به سبدگردان می‌تواند همان نتیجه را داشته باشد.
ریسک کمتر و مدیریت سرمایه بهتر
یک سبدگردانِ خوب می‌داند سرمایه را به چه سهامی تخصیص دهد و مدیریت کند تا ریسک سرمایهگذاری به حداقل برسد و مدیریت سرمایه به نحو احسن انجام شود.
پتانسیل کسب سود معقول
از آنجایی که درآمد سبدگردان ارتباط مستقیمی با سود سرمایه‌گذار دارد و به صورت درصدی است، سرمایه‌گذار می‌تواند مطمئن باشد از اینکه سبدگردان تمام تلاشش را برای سود حداکثری او می‌کند. همچنین اگر سود سالیانه سرمایهگذاری از سود بانکی کمتر باشد، سبدگردان کارمزد متغیر را از مشتری دریافت نمی‌کند.
قرارداد سبد گردانی
حال که سبدگردان مناسبی انتخاب کرده و به نکات مهم پیش از سرمایهگذاری دقت کردیم، برای شروع کار نیاز به انعقاد یک قرارداد رسمی با سبدگردان خود داریم. این قرارداد که به‌طور رسمی و مطابق با فرمت ارسالی سازمان بورس و اوراق بهادار است، فی‌مابین شرکت دارای مجوز سـبدگردانی و سرمایه گذار منعقد می‌گردد.
طی این قرارداد برای سرمایه‌گذار کد بورسی سـبدگردانی اختصاصی که به کد PRX معروف است، از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی صادر میشود. این کد به نام سرمایه گذار بوده ولی سبدگردان با استناد به قرارداد فی مابین می‌تواند در آن با اختیار خود، معاملات مورد نظر را انجام دهد. به عبارتی منابع زیر نظر سرمایه گذار توسط سبدگردان مدیریت میشود.
کد بورسی ندارید؟
مفاد مهم قرارداد سبدگردانی
هر قرارداد سـبدگردانی بخش‌های مهمی دارد که از مفاد زیر تشکیل شده است:
آورد‌ه سرمایه‌گذار
فرایند سـبدگردانی برای ارائه یک کار با کیفیت، فرایند حساسی محسوب میشود. برای آنکه شرکتهای سبدگردان و یا کارگزاری‌های دارای مجوز صاحب نام در این زمینه بتوانند خدمات قابل قبولی به سرمایه‌گذارانشان ارائه دهند، معمولاً حداقل مبلغی برای سرمایه گذاری در نظر گرفـته میشود.
کارمزدهای سـبدگردانی
کارمزدها در فرایند سـبدگردانی با توجه به بازدهی کسب شده سبدگردان تعریف می‌شوند. یعنی در صورتی‌که سبدگردان نتواند بازدهی بیش از نرخ سود سپرده کوتاه‌مدت بانکی را کسب کند، عملا کارمزدی از سرمایه گذار در یافت نمی‌کند. کارمزد سبدگردان به صورت درصدی از سود مازاد بر نرخ سود سپرده کوتاه مدت بانکی تعریف میشود. کارمزدها به صورت توافق است اما عموما هر چقدر حجم آورد‌ه سرمایه‌گذار بیشتر باشد، درصد سهم کارمزد سبدگردان در سیستم کمتر تعریف می‌گردد.
مقاله پیشنهادی: انواع حساب بانکی را بشناسید
محدودیت‌های معاملاتی
در این قرارداد سرمایه‌گذار می‌تواند عنوان کند که مثلا بدلیل اینکه خودش عمده سایر سرمایه‌گذاری‌هایش در ملک است، سبد گردان در سبد وارد گروه ساختمان نشود. به عبارتی سرمایه گذار در این قرارداد می‌تواند به صورت رسمی برای سبدگردان محدودیت‌های معاملاتی در زمینه عدم ورود به برخی صنایع تعیین کند.
گزارشات
برای هر سبد یک دسترسی در نرم افزار رسمی سـبدگردانی تعریف می شود. این نرم افزار اطلاعات آماری از میزان بازدهی سبد و جزییات معاملات سبد را در اختیار سرمایه گذاران قرار می‌دهد.
فرایند نظارت بر عملیات سبد گردانی
هر سبد (پرتفو) یک امین سبد هم دارد که معمولا یک موسسه حسابرسی این وظیفه را می پذیرد. امین سبد با دسترسی به نرم افزار سـبدگردانی وظیفه نظارت بر رعایت قوانین و مقررات توسط سبدگردان را به عهده دارد. هر زمان که سبدگردان از چهارچوب قرارداد با سرمایه‌گذار خارج شود، امین سبد طی نامه‌ای موارد را به استحضار سازمان بورس می‌رساند. سازمان بورس هم مطابق مقررات با سبد گردان برخورد می کند.
سود سبدگردانی چقدر است؟
در واقع، درصد سود سـبدگردانی مقدار خاصی ندارد بلکه متغیر بوده و در دوره‌های زمانی مختلف سودهای متفاوتی را می دهد، دلیل آن هم این است که نوسانات بورس غیرقابل پیش‌بینی است و سود تضمین شده‌ای را در سـبدگردانی پیش‌بینی نمی‌توان کرد.
مهم اینجاست که سبدگردان فقط در صورتی از شما کارمزد کسر خواهد کرد که بتواند بیش از سود بانکی برای شما سود به دست آورد، بنابراین سبدگردان بیشترین تلاش خود را خواهد کرد تا سودی بیشتر از سود بانکی برای شما کسب کند تا خود نیز بتواند کارمزد خود را بدست آورد.
گروه کاریزما در حال حاضر مدیریت بیش از 100 سبد اختصاصی را برعهده دارد و همواره توانستـه با مدیریت بهینه ریسک و بازدهی، رضایت مشتریان خود را جلب نماید. شما می‌توانید برای کسب اطلاع بیشتر اینجا کلیک کنید.
چرا نباید به اشخاص حقیقی یا سبدگردا‌ن‌های بدون مجوز اعتماد کنیم؟
باتوجه به اینکه در بازار سرمایه پول و سهام (دارایی‌های با نقد شوندگی بسیار بالا) معامله میشود و قاعدتا هر سرمایه گذاری با تلاش زیاد منابعی را برای سرمایهگذاری در بازار سرمایه مهیا کرده است، بنابراین عقل سلیم حکم می‌کند که سرمایه‌گذاران ازطریق شرکتهای رسمی و دارای مجوز فرایند مدیریت دارایی‌ها را انجام دهند.
اشخاصی که با قول‌های واهی صحبت از بازدهی‌های چند صد درصدی می‌کنند، معمولا کارشان این است که منابع مردم عادی را در اختیار گرفته و از اهرم آن برای کسب بازدهی شخصی استفاده می‌کنند. قراردادهای منعقد شده با این افراد هیچ اعتباری ندارد و در هیچ مرجعی قابل پیگیری نیست.
به عبارتی، از آنجاکه هیچ شخص ثالثی (امین سبد) بر قرارداد نظارت ندارد، فرایند گزارشگری از این افراد مشخص نیست. در ضمن معمولا مکان ثابتی هم برای مراجعه به این افراد وجود ندارد. بارها دیده یا شنیده‌ایم که افرادی با دادن وعده و وعید مبالغی را از سرمایه گذاران گرفتـه و آن را صرف بالابردن سهام بی ارزش خود نموده‌اند. در پایان، نه تنها سرمایه گذار سود نمی‌برد بلکه با ضرر هنگفتی نیر مواجه شده و گاهی حتی قادر به فروش سهم خود نیز نمی‌شود.
شرکت سبدگردان کاریزما
شرکت سبدگردان کاریزما اولین شرکت سبدگردان کشور است که در اسفند 1389 تاسیس و در سازمان بورس اوراق بهادار ایران به ثبت رسیده است.
این شرکت به‌عنوان پیشگام در امر سـبدگردانی حرفه ای کشور با هدف کمک به رشد و بالندگی کلیه ذی نفعان شرکت و با پشتیبانی و حمایت مجموعه ای از نیروهای خبره و کارآمد تلاش دارد تا با متنوع‌سازی محصولات و خدمات خود در فضایی ارزش آفرین، خلاق و متعالی، سهم به سزایی در جذب مشتریان و از آن طریق جذب منافع برای بازار سرمایه ایفا کند.
سوالات متداول
شخصی حقوقی که در چارچوب و قالب قراردادی معین و مشخص اوراق بهادار را برای سرمایه‌گذار خرید و فروش می‌کند و هدف آن کسب انتفاع است.
امکان سرمایهگذاری برای آن دسته از سرمایهگذارانی که قصد کسب سود از بورس را دارند اما زمان یا مهارت لازم برای سرمایهگذاری به صورت مستقیم را ندارند فراهم شده است. میزان ریسک پذیری و اولویت افراد در سرمایهگذاری لحاظ میشود و استراتژی متناسب با آن انتخاب میشود.
خیر، در سـبدگردانی هر شخص ریسک پذیری متفاوتی دارد و با توجه به اولویت‌های او استراتژی سرمایهگذاری خاصی انتخاب میشود. بنابراین سود سـبدگردانی برای هر شخص متفاوت خواهد بود و نمی‌توان سود مشخصی اعلام کرد.
