پیش تر راجع به بازار آتی و قرارداد آتی صحبت شد و ویژگی های آن، به عنوان یکی از ابزارهای قابل معامله در بازار سرمایه را بیان کردیم. اکنون با انتشار خبر راه اندازی قرارداد آتی صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس میخواهیم ببینیم این قرارداد با دیگر قراردادهای آتی چه تفاوتی دارد و ویژگی های آن چگونه است.

قرارداد آتی صندوق پشتوانه طلا یا به اختصار “آتی طلا” نیز مانند دیگر قراردادهای آتی بر روی یک دارایی پایه که همان واحدهای سرمایه گذاری صندوق طلای لوتوس باشد، بنا شده است. در واقع سرمایه گذاران با اتخاذ موقعیت خرید و فروش در این قرارداد آتی، واحد های صندوق را معامله میکنند بدون آنکه نیازی به داشتن این واحد ها باشد.

مشخصات قراردادهای آتی واحدهای سرمایه گذاری صندوق طلا

مشخصات قرارداد آتی واحدهای سرمایه گذاری صندوق طلا که در کنار نقره، زعفران نگین و پوشال، زیره سبز و پسته بر تابلوی بازار آتی قرار می گیرد، براساس امیدنامه منتشر شده بورس کالا به شرح زیر است.

دارایی پایه این قراردادها، واحدهای سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس (طلا) اعلام شده و با نماد معاملاتی ETCMMYY (MM نماد اختصاری ماه قرارداد و YY سال می باشد.) مورد معامله قرار می گیرد. همچنین اندازه هر قرارداد نیز ۱۰۰۰ واحد سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری طلا در نظر گرفته شده است. به این معنی که در صورتی که هر شخص بخواهد یک موقعیت بر روی این دارایی اتخاذ کند 1000 یونیت از صندوق به او تعلق می گیرد.

حد نوسان قیمت روزانه این قراردادها حداکثر مثبت و منفی ۵ درصد با توجه به قیمت تسویه روزانه روز قبل و حداکثر حجم هر سفارش ۲۵ قرارداد خواهد بود.

این مقاله را بخوانید: بازار آتی چیست؟

ساعت معامله قرارداد آتی طلا

ساعات و روزهای انجام معامله در بورس توسط هیئت مدیره بورس تعیین و اعلام می شود.قراردادهای آتی صندوق طلا در قالب یک جلسه معاملاتی در روزهای شنبه تاپنجشنبه از ساعت 10الی15 دایرمی باشد.

برای آشنایی با ویژگی های قرارداد آتی زعفران اینجا کلیک کنید.

دوره معاملاتی قرارداد آتی طلا

1.دوره پیش گشایش (ساعت 10 الی 10:30)
دوره پیش گشایش دوره ایست که در آن امکان ثبت، تغییرو حذف سفارش وجود دارد اما هیچمعامله ای انجام نمی شود. مدت این دوره 30 دقیقه ی ابتدایی جلسه معاملاتی است.
2.حراج تک قیمتی (راس ساعت 10:30)
پس از دوره پیش گشایش،جهت کشف یک نرخ برای اجرای سفارشات ثبت شده،حراج تک قیمتیانجام می پذیرد. در حراج تک قیمتی از بین قیمت های موجود در صف خرید و صف فروش که امکانانطباق بایکدیگر را دارند، قیمتی انتخاب می شودکه براساس آن انجام بیشترین حجم معاملات دربازار امکان پذیرباشد.
3.حراج پیوسته (ساعت10:30 الی 14:55)
پس از حراج تک قیمتی معاملات با حراج پیوسته ادامه می یابد. در حراج پیوسته سفارشات خرید وفروش با اولویت قیمتی و سپس اولویت زمانی،برای مشتریان در صف خرید یا فروش به ترتیب قرار می گیرند. هر زمان قیمت خرید و فروش بایکدیگر تطبیق یابند(matchشوند)، در همان زمان معامله انجام می گیرد.
4.دوره پایانی (ساعت 14:55 الی 15)
دوره ای است که بازار با آن پایان می یابد و طی آن ورود سفارش جدید و یاحذف سفارشات امکان پذیرنمی باشد.
5.بسته شدن جلسه معاملاتی (راس ساعت 15)
پس از پایان ساعت معاملاتی،جهت انجام امور تسویه،نمادهای معاملاتی متوقف و جلسه معاملاتی پایان می بابد.

حداقل وجه تضمین اولیه و وجه تضمین اولیه در قرارداد آتی طلا

وجه تضمین اولیه این قرارداد در حال حاضر 5.9 میلیون تومان است که بر روی سایت بورس کالا قابل مشاهده می باشد و  ممکن است در طی روزهای مختلف معاملاتی تغییر . حداقل وجه تضمین نیز 70 درصد وجه تضمین اولیه است که در صورتی که حساب مشتری از این میزان کمتر شود مشمول فرآیند تسویه می شود.

درخصوص سقف مجاز موقعیت های تعهدی باز و معاملات نیز باید گفت که سقف مجاز موقعیت های تعهدی باز مشتریان برای اشخاص حقیقی و حقوقی ۲۰۰ موقعیت در هر نماد معاملاتی و برای بازارگردانان ۴۰۰ موقعیت در هر نماد معاملاتی و قابل افزایش تا ۱۰ درصد موقعیت های تعهدی باز در آن نماد در بازار است.

سایر اطلاعات قرارداد آتی طلا

انجام معامله در قرارداد آتی طلا

مشتری پس از واریز وجه تضمین اولیه به حساب در اختیار خود و بروزرسانی حساب توسط کارگزار،بر اساس تحلیل خود می تواند سفارش برای معامله و اخذ موقعیت باز خرید یا اخذ موقعیت باز فروش در سامانه وارد نماید. با توجه به اینکه قراردادهای آتی ماهیت تعهدی دارند، فرد در زمان اخذ موقعیت تعهدی باز و تا زمانی که آن را نبسته باشد، ملزم به ایفای تعهدات مربوط به آن موقعیت می باشد.در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد:

1)موقعیت تعهدی باز
اصطلاحا کسی که در معاملات قراردادهای آتی اقدام به اخذ موقعیت خرید یا موقعیت فروش می کند،تا زمانی که موقعیت خود را نبسته باشد، به صورت روزانه بر اساس قیمت تسویه هر روز، عایدی(مثبت یا منفی) خواهد داشت.
2)موقعیت تعهدی خرید
اصطلاحا گفته می شود کسی که در بورس، قرارداد آتی را می خرد و خود را متعهد به خرید دارایی پایه براساس ضوابط بورس در تاریخ معین می نماید،موقعیت تعهدی خرید اخذ نموده است.برای اخذموقعیت خرید در قراردادهای آتی لزوما نیاز به دارا بودن کل ارزش قرارداد نیست، دارا بودن وجه تضمین اولیه کفایت می کند. اما اگر مشتری موقعیت خرید خود را تا روز سررسید نگه دارد، ملزم به واریز ارزش کل قرارداد می باشد.
3)موقعیت تعهدی فروش
اصطلاحا گفته می شود کسی که در بورس، قرارداد آتی را می فروشد و خود را متعهد به فروش دارایی پایه بر اساس ضوابط بورس در تاریخ معین می نماید،موقعیت تعهدی فروش اخذ نموده است.برای اخذ موقعیت فروش درقراردادهای آتی لزوما نیاز به دارا بودن دارایی پایه(واحدهای صندوق) نیست، دارا بودن وجه تضمین اولیه کفایت می کند. اما اگر مشتری موقعیت فروش خود را تا روز سررسید نگه دارد، ملزم به دارا بودن دارایی پایه(واحدهای صندوق)می باشد.
4)بستن موقعیت وخروج از بازار
مشتری دارای موقعیت تعهدی باز (خرید یا فروش) می تواند در هر روز معاملاتی تا قبل از تاریخ سررسید، با اخذ موقعیت معکوس، موقعیت خود را ببندد و از بازار خارج شود.
5)حداکثر حجم هر سفارش
مشتری در زمان ثبت سفارش حداکثر میتواند 25 قرارداد را در هر سفارش ثبت نماید. یعنی برای ثبت30سفارش خرید، باید سفارش خود را حداقل در دو مرحله با حجم کمتر از25(در هر سفارش) ثبت نماید.
6)اندازه قرارداد
هر قراردادی که توسط مشتری اخذ می شود شامل1000واحد سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس(طلا)می باشد. یعنی در صورتی که مشتری1موقعیت خرید اخذ نماید در واقع تعهد به خرید 1000واحد صندوق در سررسید کرده است.

محاسبه اهرم در قرارداد آتی طلا

برای محاسبه اهرم قرارداد های آتی طلا کافی است قیمت هر سررسید قرارداد آتی را در 1000 ضرب کرده و تقسیم بر وجه تضمین اولیه کنید.به عنوان مثال اگر قیمت هر قرداد آتی صندوق طلا 20 هزار تومان بوده و وجه تضمین اولیه 5 میلیون تومان باشد، اهرم معاملاتی این قرارداد 4 خواهد بود.

شرایط اخذ کد معاملاتی

در صورتی که سرمایه گذار قبلا در سایر معاملات مشتقه در بورس کالای ایران(نقره، زعفران، زیره و پسته) فعالیت کرده باشد و کد معاملاتی وی فعال باشد، با همان کد معاملاتی امکان فعالیت در قراردادهای آتی صندوق طلا را نیز خواهد داشت، در غیر این صورت باید کد معاملاتی دریافت نماید.
برای دریافت کد معاملاتی به مقاله زیر مراجعه کنید:

“نحوه دریافت کد معاملاتی آتی“