نسبت های ارزش بازار بخشی از نسبت‌های مالی هستند که تحلیلگر از آن برای سنجش عملکرد گذشته و پیش‌‌بینی روند آتی شرکت استفاده می کند، درواقع نسبت های ارزش بازار به تحلیلگر یا سرمایه‌گذار کمک می‌کند تا ارزش ذاتی یک سهم را بدست آورد‌ه و عملکرد گذشته و مورد انتظار آینده را ارزیابی کند. اگر چهار گروه نسبت‌های مالی اعم از نقدینگی، اهرمی، سودآوری و فعالیت شرایط خوبی داشتـه باشند این نسبت ها نیز بالا خواهند بود.

اهمیت نسبت های ارزش بازار برای سرمایه گذاری

برای سرمایه‌گذاران در بازار سهام، تعیین اینکه سهام بالاتر و یا کم‌تر از ارزش ذاتی خود قیمت‌گذاری شد‌ه، از اهمیت بالایی برخوردار است. ارزش ذاتی براساس محاسبات یا درک ارزش شرکت است، به طوری‌که با درنظر گرفتـن تمام فاکتورها و تحلیل فاندامنتال انجام می‌شود. ارزش ذاتی ممکن است بالاتر و یا به طور کلی متفاوت‌تر از ارزش فعلی سهام یا قیمت بازار باشد. نسبت های ارزش بازار به سرمایه‌گذاران در سنجش این موضوع کمک می‌کند.

انواع نسبت های ارزش بازار

نسبت های ارزش گذاری سهام هم در حالات مختلفی صورت می‌گیرند که شامل:

• نسبت درآمد به نرخ رشد PEG
• نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری (P/BV)
• نسبت ارزش بازار به سود خالص (P/E)
• نسبت ارزش بازار به فروش (P/S)
• نسبت ارزش بازار بورس به جریان نقدینگی (P/CF)

در ادامه، به تفصیل هریک از نسبت های ارزش بازار سهام را توضح خواهیم داد.

نسبت درآمد به نرخ رشد PEG

نسبتی است که برای تعیین ارزش سود هر سهم تا زمانی که نرخ رشد سود سهام شرکت در نظر گرفتـه شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نسبت مبتنی بر نسبت P/E است و چشم‌انداز رشد یک سهم را در نظر می­‌گیرد. ارتباط بین نسبت قیمت به سود و نرخ رشد، اطلاعات کامل‌تری نسبت به P/E را به ما می‌دهد.

محاسبه بدین شکل است که نسبت P/E را به نرخ رشد سالانه درآمد بر مبنای ارزش ۵ سال آینده تقسیم می‌کنیم. اگر نتیجه کمتر از یک باشد بیانگر آن است که بازار به‌طور کامل چشم‌اندازی در خصوص این سهم ندارد.

PEG = (قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی) / نرخ رشد سالانه درآمد

تحلیل نسبت PEG مانند تحلیل نسبت P/E است. هرچه PEG کمتر باشد ممکن است ارزش بازار سهام کمتر از ارزش ذاتی آن باشد یا آنکه بازار انتظار دارد که شرکت نمی‌تواند به اهداف از پیش تعیین‌شده خود در دستیابی به سود پیش‌بینی شد‌ه برسد. همچنین هرچه PEG بیشتر باشد ممکن است ارزش بازار، بیشتر از ارزش ذاتی آن قیمت‌گذاری شد‌ه باشد یا یا بازار انتظار دارد که رشد سود سهم در سال‌های آتی بسیار بیشتر از میزان پیش‌بینی شد‌ه باشد.

نسبت ارزش دفتری (P/BV)

این نسبت بیانگر ارزش ثبت‌‌شد‌ه خالص دارایی‌ها بر مبنای هر سهم از سهام عادی است. در حقیقت، نسبت قیمت به ارزش دفتری طرز تفکر و انتظارات سهامداران نسبت به کارایی قبل و دورنمای آینده شرکت را ابلاغ می­‌نماید.

در شرایطی که درآمد (EPS) هر سهم مقداری منفی یا بسیار متغیر یا به‌طور غیرمعمول بزرگ یا کوچک باشد، ارزش دفتری هر سهم که در اغلب موارد مثبت است و چندان متغیر نیست، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و می‌­تواند در برآورد وضعیت شرکت کمک شایانی کند. مقدار پایین این نسبت های ارزش بازار می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که سهم زیر ارزش ذاتی قرار دارد یا مشکلی بنیادی در شرکت وجود دارد.

P/B = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی * تعداد سهام در دست سهامداران عادی / حقوق صاحبان سهام

نسبت ارزش بازار به سود خالص (P/E)

این نسبت، دیدگاه تحلیل‌گران بازار سرمایه را در خصوص سودآوری آتی شرکت تعیین می‌کند و از تقسیم قیمت بازار هر سهم عادی در یک دوره زمانی خاص و سود سالانه آن به دست می‌آید.

رابطه قیمتی که یک سرمایه‌گذار برای سهم می‌پردازد و چشم‌انداز آینده شرکت و سود پیش‌بینی شد‌ه آن است. همچنین این نسبت، در تعیین دوره برگشت اصل سرمایه‌گذاری از محل سودهای آتی یک سهم به ما کمک می‌کند. برای مثال، اگر شما سهامی با نسبت P/E برابر ۱۰ خریداری کنید به این معناست که ۱۰ سال طول می‌کشد تا شرکت کل سرمایه اولیه شما را از محل سودهای خود باز پس دهد.

P/E = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی

نسبت ارزش بازار به فروش (P/S)

شاین نسبت که از حاصل تقسیم ارزش بازار شرکت بر کل فروش ۱۲ ماهه ایجاد می‌شود، به شما می‌گوید برای هر یک ریال فروش سالانه چقدر هزینه می‌کنید.

P/ S = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / کل فروش ۱۲ ماه اخیر شرکت

برای درک کامل این نوع نسبت ارزش بازاری، این مقاله را مطالعه کنید: نسبت قیمت به فروش چیست و چگونه محاسبه میشود؟

نسبت ارزش بازار بورس به جریان نقدینگی (P/CF)

این نسبت از توان قابل ملاحظه‌­ای برای پیش‌­بینی بازده سهام برخوردار است و معمولا به‌ وسیله سرمایه‌گذاران نهادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نسبت قیمت به جریان نقدینگی، مواردی از قبیل استهلاک، تخفیف درآمد و مواردی از نقدینگی را که توسط کسب و کار ایجاد شد‌ه حذف می‌کند. این روشی بهتر از P/E برای مقایسه ارزیابی شرکت‌­های کشورهای مختلف است که دارای قوانین مختلف استهلاک هستند که می‌توانند درآمد را تحت تأثیر قرار دهند.

P/ CF = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / جریان نقدی هر سهم