قسمت ۹۵ پادکست کاریزما: چرا قیمت‌گذاری دستوری خطرناک است؟

مهمان: همایون دارابی (مدیرعامل سبدگردان داریوش)

 

همانطور که شاهد بودیم،  با رشد دلار و شکست سقف قبلی ما شاهد هیجان در بازارهای مالی مختلف بودیم و این هیجان به بازار سرمایه هم رسید. رشد بازار در هفته اخیر به 10 درصد رسید تا سهامداران روزهای خوبی رو پشت سر بذاریم. هفته قبل یک سری عامل‌ها را برای برگشت روند گذاشتیم. بازار سرمایه با شکست سقف قبلی دلار و رشد آن تا محدوده 36 هزار تومان همانطور که گفتیم می‌تواند با واکنش غیرقابل پیش‌بینی شده‌ای مواجه شود و این موضوع خیلی سریع‌تر اتفاق افتاد.

 یکی از عواملی که بسیار مورد توجه است، ارزش معاملات قلمداد می‌شود. ارزش معاملات بازار از محدوده 2500 هزار میلیارد تومان، به طور ناگهانی به 4800 هزار میلیارد تومان در اول هفته رسید و روند رو به رشدی را در این روزها طی کرد.حتی در اواسط هفته شاهد بودیم که ارزش معاملات به بالای 6 هزار میلیارد تومان هم رسید. از منظر ارزش معاملات کاملا وضعیت مطلوب شده است. از نظر شاخص کل هم شاهد شکست محدوده 1 میلیون و 300 هزار واحد بودیم که محدوده بسیار مهمی است. به نظر می‌رسد با توجه به ارزش معاملات بازار در این هفته ما شاهد دست به دست شدن سهم‌های بازار باشیم و این روند صعودی تا محدوده‌های 1 میلیون و600 هزار واحد ادامه پیدا کند. 

هفته پیش توصیه این بود که با توجه شرایط فعلی خرید ابزارهای بازار مثل صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای کنترل ریسک به نظر می‌رسید همچنان نیز کارساز است به عنوان مثال با نگاهی به بازدهی هفتگی صندوق‌های سهامی متوجه می‌شویم که صندوق‌ها به طور میانگین حدود 12 درصد رشد داشته‌اند البته صندوقی مثل اهرم که پرریسک‌تر است بازدهی نزدیک به 20 درصد را نیز ثبت کرده است.

به نظر می‌رسد حالا که بازار با رشد دلار شروع به رشد کرده بد نیست وضعیت دلار را مورد برررسی قرار دهیم؛ دلار بعد از شکست سقف تاریخی خود را به صورت شارپ تا محدوده نزدیک 37 هزار تومان نیز افزایش داد و در حال نوسان در کانال 36 هزار تومان بود، نکته بسیار مهم هم معاملات دلار توافقی است که حجم‌های بسیار بالایی را نشان می‌دهد. میانگین 19 میلیون دلار برای بازار توافقی در ماه‌های گذشته بی‌سابقه بوده و به نظر می‌رسد درآن بازار هم فعلا کف 34 هزار تومان بسته شده است. در حال حاضر دلار نیمایی با قیمت حدود 28 هزار تومان یکی از دلارهایی است که در شرایط فعلی این گپ را پر نکرده و به نظر می‌رسد دیر یا زود این گپ نیز پر شود بنابراین در قدم اول باید قیمت‌های بالای 34 هزار تومان را جدی بگیریم و مورد مهم بعدی این است که دلار در بودجه سال بعد در چه قیمتی بسته می‌شود

اخبار مهم هفته‌ای که گذشت

طی جلسه روز شنبه هیات مدیره فرابورس ایران، اعضای جدید هیات مدیره این شرکت برای دوره هشتم معرفی و از اعضای دوره هفتم هیات مدیره تجلیل شد. همچنین محمدعلی شیرازی پس از استعفا از عضویت هیات مدیره به عنوان مدیرعامل جدید فرابورس ایران انتخاب شد.
مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار از بیمه شدن  پرتفوی سهامداران حقیقی با ارزش سهام کمتر از ١٠٠ میلیون تومان خبر داد. امیرمهدی صبایی در این رابطه اعلام کرد: نماد «سهام‌یار» برای بیمه سهام سهامداران در نظر گرفته شده است و قرار است بر این اساس پرتفوی سهامداران حقیقی با ارزش سهام کمتر از ١٠٠ میلیون تومان بیمه شود.
در هفته‌ای که گذشت نرخ دلار بازار آزاد روندی صعودی داشت و تا تاریخ ضبط این اپیزود به 36150 تومان رسید. 
بانک مرکزی نیز اعلام کرد در راستای تسهیل و تأمین تقاضای ارز به‌صورت اسکناس از تاریخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۵ علاوه بر صرافی‌های مجاز، امکان تأمین ارز حداکثر به میزان دو هزار  یورو یا معادل آن به دلار از طریق شعب منتخب و واحدهای ارزی بانک‌های ملی ایران، ملت، تجارت و صادرات ایران برای اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال با ارائه کارت ملی نیز فراهم گردیده است.

اخبار مهمی بورس کالا

بالاخره خودروهای تارا و پژو 207 در بورس کالا پذیرش شدند. امیدنامه پذیرش ۸۶ هزار خودروی سواری پژو ۲۰۷ و تارا تولیدی شرکت ایران خودرو در سایت رسمی بورس کالای ایران قرار گرفت.

براساس اطلاعیه بورس کالا مقرر شد عرضه شمش‌های فولادی از تالار صادراتی بورس کالا برای نخستین بار در روز چهارشنبه ۱۸ آبان انجام شود. بدین ترتیب ۱۰ هزار تن شمش بلوم آهن و فولاد ارفع در دو نوبت عرضه می‌شود. صادرات محصول‌های فولادی همچون میلگرد، ناودانی و نبشی از بستر بورس کالا از اوایل دهه ۹۰ تجربه شد.

چرا قیمت‌گذاری دستوری خطرناک است؟

معمولا دولت‌ها برای مقابله با افزایش قیمت و تورم، اقدام به سرکوب قیمت‌ها و تعیین دستوری نرخ می‌کنند تا کالاها با قیمت پایین‌تر به دست مردم برسد با این حال طبق پیش‌بینی کارشناسان این اقدام نه تنها تاکنون به تثبیت قیمت کالاها کمکی نکرده بلکه خود به عاملی برای جهش تقاضا و التهاب بیشتر بازار، رانت و دلال بازی و خروج بازار از فرایند طبیعی خود تبدیل شده است.

قیمت‌گذاری دستوری آفتی است که طی سالیان سال گریبان‌گیر صنایع مختلفی در کشور شده و دولت این صنایع را مکلف کرده تا محصولات تولیدی خود را بدون توجه به هزینه‌های تولید که به واسطه اعمال تحریم ها سربه فلک گذاشته، با قیمت‌های دستوری و پایین‌تر از قیمت تمام شده به فروش رسانند.

براساس ماده 90 اصل 44 قانون اساسی “چنانچه دولت به‌هردلیلی قیمت فروش کالاها یا خدمات بنگاه‌های مشمول واگذاری و یا سایر بنگاه‌های بخش غیردولتی را به قیمتی کمتر از قیمت بازار تکلیف کند، مکلف است مابه‌التفاوت قیمت تکلیفی و هزینه تمام شده را تعیین و از محل اعتبارات و منابع دولت در سال اجراء پرداخت کند” اما طی سال‌های گذشته دولت زیان ناشی از قیمت‌گذاری دستوری را جبران نکرده است. تخلفات فولاد مبارکه اصفهان و مشکلات صنایع خودروسازی کشور را باید نمونه‌ای بارز از آفتی به نام قیمت‌گذاری دستوری دانست که به جان صنایع کشور افتاده است در این خصوص همایون دارابی، مدیرعامل سبدگردان داریوش در این قسمت از پادکست کاریزما به اظهارنظر پرداخته است: